در کنار روستای حصار در 30 کیلومتری آبگرم، آرامگاه دو تن از بزرگان دوره سلجوقی به نام های "ابو سعید بیجار" پسر سعد و "ابو منصور ایلنای" پسر تکین قرار دارد که به صورت دو برج شکوهمند آجری با فاصله 29 متر از یکدیگر خودنمایی می کنند. برج شرقی با ارتفاع تقریبی 15 متر و قطر 11 متر با طرحی هشت ضلعی و ستون های مدور در هر گوشه بر پایه ای از سنگ بنا شده است.
غار کَرَفتو (به کردی: ئهشکهوتی کهرهفتوو، Eşkewti Kereftû)، غاری است که در 31 کیلومتری شمال غرب شهر دیواندره در استان کردستان ایران قرار گرفتهاست. این غار، یک غار آهکی است که در دوران سوم زمینشناسی شکل گرفتهاست. بخشهایی از این غار، دستکَند است و کتیبههایی از دوران پیش از تاریخ دارد. آثار تاریخی موجود در این غار مربوط به سده ۳ هستند. این غار، در بخش کرفتو از توابع واقع شده و در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۱۸ با شمارهٔ ثبت ۳۳۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
چنگیز خان مغول(۱۱۵۵، ۱۱۶۲، یا ۱۱۶۷ تا ۱۸ اوت ۱۲۲۷ میلادی) با نام اصلی تموچین، خانمغول و سردار جنگی بود که قبایل مغول را متحد ساخت و با فتح قسمت زیادی از آسیا شاملچین، روسیه، ایران و خاورمیانه، و همچنین اروپای شرقی، امپراتوری مغول را پایهگذاری کرد. او پدربزرگ قوبلایخان اولین امپراتور از سلسله یوان در چین و همچنین هلاکو خان -نخستین ایلخانایران- بود.
نخستین اشیاء فلزى ساخت بشر، اشیاء کوچک مسی چکشکارى شدهاى است که به نیمه اول هزاره چهارم ق.م تعلق دارد. این دوره، آخرین دوران نوسنگى است، که انسان فلز را شناخت و اولین فلز مس بود. اما تاریخ فلزکارى ایران به کشف ذوب فلزات که حدود هزاره اول قبل از میلاد است، مىرسد. در سال ۲۷۰۰ ق.م مقدمات عصر مفرغ آغاز شد. شوش یکى از بلاد باستانى است که آثار بسیارى از فلزکارى ایران را به دست داده است. فلزات طلا و نقره در حدود ۲۵۰۰ ق.م کشف شد و بهدلیل کمیاب بودن، دوام و کاربرد در زیورآلات، مورد استفاده قرار گرفتند. نمونههایى از نقرکارى این دوره در تپه حصار کشف شده است.
دفن مردگان در قبرستان عمومی تا اوایل هزاره ی اول پیش از میلاد به گونه ای در حاشیه و درارتباط با محل های مسکونی و بدون ارتباط محل های مسکونی و استقرار تداوم داشته است . عصر آهن از نقطه نظر کاوشهای باستان شناسی ، بررسی دگرگونی های فرهنگی فلات ایران وتبین خاستگاه اقوام ایران و از آنچه که به عنوان فرهنگ منحصر به فرد ایران شناخته می شود از اهمیت زیادی برخوردار می باشد .