وی ادامه داد: در این راستا کاوش غارهای تاریخی خرم آباد از جمله گیلوران، قمری ، گرارجنه و کلدر عملیاتی شد.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان یادآور شد: این کاوشها با همکاری هیئت باستان شناسی از هندوستان و همکاری دانشگاه اسپانیا انجام پذیرفت.
ابراهیمی عنوان کرد: همچنین در زمینه مطالعات از اقدامات شاخص می توان به مطالعه و تهیه طرح جامع محوطه قلعه فلک الافلاک و حصار 12 برجی اشاره کرد.
وی ادامه داد: این مطالعات شامل مستند نگاری و انجام مطالعات پایه در خصوص بناهای تاریخی واقع در حریم قلعه فلک الافلاک، حصار 12 برجی، مطالعه و تهیه طرح احداث 5 موزه در محدوده حصار 12 برجی، تهیه طرح مرمت و احیاء حصار 12 برجی و ساماندهی و تهیه طرح جامع محدوده مذکور بوده است.
بنابر این گزارش، مطالعات باستان شناسی نشان می دهد که دره خرم آباد به عنوان یکی از قدیمی ترین دره های مسکونی از پارینه سنگی تا دوران اسلامی بوده است. دره خرم آباد به طول 15 و عرض 12 کیلومتر با ارتفاع 1170 تا 1200 متر در مرکز استان لرستان واقع شده است.
در این دره کوه های اطراف به صورت یک منبع ذخیره آب درآمده و در نتیجه برخلاف سایر دره های لرستان، دره خرم آباد دارای چشمه های آب خنک و تعدادی غار است. به هم فشردگی این دره و وجود غارهای متعدد که توسط انسان های پیش از تاریخ اشغال شده موجب شد که پژوهشگران باستان شناس این دره را مرکز تحقیقات خود قرار دهند.
در سالهای بین 1950 و اوایل 1960 میلادی با توجه به اهمیت بافت زیست محیطی و مطالعه جوامع باستانی در چنین بافتی، “رابرت بریدوود” برای نخستین بار گروهی از متخصصان علوم مختلف را با خود به کوههای زاگرس آورد تا هم فرضیه “مناطق هسته ای” خود و هم نظر “گوردون چایلد” را در رابطه با آغاز کشاورزی و یکجانشینی بیازماید. وی نخستین باستان شناسی بود که از جانورشناسان و گیاه شناسان در کاوشهای خود در کوههای زاگرس استفاده کرد.
در ادامه و در فاصله سالهای 1959 تا 1960 میلادی پرفسور “فرانک هول” استاد دانشگاه رایس آمریکا به انجام بررسی و حفاریهای باستان شناسی در منطقه غرب ایران به خصوص لرستان پرداخت.
پرفسور هول، دره خرم آباد را به خاطر وجود غارهای پیش از تاریخ متعدد و به هم فشردگی آن به عنوان مرکز تحقیقات و مطالعات دوره پارینه سنگی خویش قرار داد و در این دره موفق به یافتن 17 اقامتگاه انسانی دوره پارینه سنگی شد که از آن جمله می توان به غار “کنجی” مربوط به دوره “موسترین” و پناهگاه صخره ای “گرارجنه” که دارای ابزار “موستری” و “بارادوستی” و غار “یافته” با ابزار “بارادوستی” و غار “قمری” با ابزار “موستری” و پناهگاه سنگی “پاسنگر” که شامل مواد “بارادوستی” و “زارزی” بود اشاره کرد.
تاریخ گذاریهای به دست آمده از رادیوکربن نمونه های موستری از غار کنجی متجاوز از 40 هزار سال و نمونه های برادوستین به دست آمده از غار یافته بین 21 هزار تا 40 هزار سال پیش تاریخ گذاری شده است.
طی پژوهش و حفاری در غارهای طبیعی کونجی (Kunji)، قمری (Ghamari)، ارجنه (Arjeneh)، پاسنگر (Pasangar) و یافته (Yafteh)، یافته ها نشان داد که 40 هزار سال پیش افرادی مایحتاج خود را در دره خرم آباد ازطریق شکار و جمع آوری غذا فراهم می کردند.
قدیمی ترین نشانه های سکونت بشر در دره خرم آباد مربوط به دوره پارینه سنگی میانی است. قدمت این دوره از صد هزار سال قبل شروع و پایانش در حدود 35 تا 40 هزار سال قبل است.
منبع: خبرگزاری مهر
